publikacje

Legendy kaszubskie

Słowem wstępu

Oryginalny świat legend i podań ludowych od dawna fascynuje badaczy i miłośników literatury. Jak wszędzie na świecie, tak i na Kaszubach legendy przekazywane od wieków z ust do ust utrwalały wśród ludu pamięć najważniejszych wydarzeń i postaci historycznych. W czasach, gdy nie było jeszcze telewizji i internetu, opowieści te uczyły też rozróżniania dobra i zła, pokory wobec przyrody oraz tłumaczyły to, co niezrozumiałe. Stąd rzeczywistość legend pełna jest miejsc i wydarzeń znanych z historii, ale też postaci nadprzyrodzonych. Złe purtki, silne, ale niemądre stolemy, piękne, choć podstępne rusałki noszą ludzkie cechy, tym bardziej widoczne, że wyolbrzymione. Także w dobie uniformizacji świata, globalnej internetowej wioski, legendy mogą spełnić nową rolę — przez to, co łączy je z konkretnym miejscem na ziemi — mogą pomóc młodemu czytelnikowi w poznaniu i odkryciu jego małej ojczyzny — Kaszub. Tylko tu, w pomorskim kraju, nad którym czuwają anioły i gryfy, mieszkały kiedyś stolemy, i tylko tu co trzecia góra kryje „zapadnięty zamek”. Przy odrobinie wyobraźni każdy czytelnik już za drzwiami domu odnajdzie znane z legend krajobrazy. Niniejszy wybór legend i podań kaszubskich stanowi jedynie niewielką część kulturowej spuścizny Pomorza. Od roku 1998, gdy ukazało się pierwsze ich wydanie, książka cieszy się niesłabnącą popularnością wśród czytelników. Na ich życzenie, ta nowa edycja zbioru zawiera autorskie tłumaczenia wszystkich legend na język kaszubski. Podobnie jak autor żywię nadzieję, iż dwujęzyczna forma publikacji stanie się dla wielu odbiorców zaproszeniem do poznania mówionej kaszubszczyzny. Życzę miłej lektury…

Jarosław Ellwart /Wydawca/